بررسی سازگاری و رویش درختچه هوهوبا در جنوب استان فارس

درختچه هوهوبا(Simmondsia chinensis (Link) Schneider)  بومی مناطق خشک جنوب غربی ایالات متحده آمریکا و شمال مکزیک و از مقاوم‌ترین گیاهان به خشکی و گرما بوده که از نظر ایجاد فضای سبز و حفاظت خاک و احیای مناطق بیابانی حائز اهمیت است. به‌علاوه دانه‌ها‌ی گیاه حاوی 40 درصد موم مایع یا روغن منحصر به فردی است که در صنایع داروسازی، مواد و لوازم آرایشی و بهداشتی، تولید روغن خوراکی، و نیز در صنایع سنگین موارد مصرف بالقوه فراوانی دارد. به‌منظور بررسی سازگاری این گیاه در جنوب استان فارس در شرایط آبی و دیم، در سال 1372 تعداد 286 اصله در جهرم و در سال 1373 تعداد 225 اصله نهال در ایستگاه نیمه‌ لارستان غرس و همه ساله درصد زنده‌مانی‌، میزان رویش طولی و قطر تاج پوشش، فنولوژی، تفرق صفات در پایه‌های نر و ماده و سایر عوامل اندازه‌گیری و یادداشت‌برداری گردید. نتایج بدست آمده در جهرم حکایت از سازش گیاه با شرایط منطقه دارد و تولید بذر هوهوبا برای اولین بار در کشور در این آزمایش تحقق یافته است. میانگین (آبی و دیم) بذر تولید شده از 120 پایه ماده در سال‌های 1377، 1378 و 1379 به‌ترتیب در حدود 15، 22، و 35 کیلوگرم و میزان روغن اندازه‌گیری شده 43 درصد برآورد گردید. ادامه آبیاری از سال چهارم به‌بعد رویش طولی، تاجی و محصول پایه‌های ماده را در مقایسه با نهال‌های شاهد به‌طور معنی‌داری افزایش داد. گرچه در لارستان، درصد زنده‌مانی در تیمار دیم و رویش طولی و تاجی و تولید بذر به‌دلایلی از قبیل تغییر پروونانس، بافت سنگین‌تر خاک و نیز مشکلات حفاظتی، به‌اندازه جهرم رضایت بخش نبود، ولی گیاه هوهوبا در این منطقه نیز سازگاری نسبی داشته و به‌مرحله تولید بذر رسید. کسب نتایج مطمئن‌تر برای توصیه به دستگاه‌های اجرایی و بهره‌برداران منوط به اجرای فاز دوم تحقیقات در زمینه مقایسه پروونانس‌ها، کلن‌ها و ارقام مختلف می‌باشد.